Harry en Elly in Panama

Geschiedenis van Panama

In het gebied van hedendaags Panama waren verscheideneprecolumbiaansebeschavingen, waaronder deCoclé-cultuur.

Manuel Amador Guerrero

Panama was van 1502 tot 1821 een provincie van Spanje, waarna het na een korte onafhankelijkheid opging inGroot-Colombia. Toen de Colombiaanse regering zich verzette tegen de Amerikaanse wens (én bijhorende eisen) om een doorvaart mogelijk te maken tussen deAtlantische Oceaanen deGrote Oceaanin delandlengtevan Panama, ging de Amerikaanse presidentTheodore Rooseveltin 1903 een Panamese onafhankelijkheidsbeweging steunen. De Amerikaanse vloot maakte het de Colombiaanse troepen onmogelijk om naarPanama-Stadte komen, want de weg over land, door de oerwouden, was vrijwel ontoegankelijk. De "vrijheidsstrijders" konden dus bijna ongehinderd de macht grijpen. Dit wordt wel gezien als een staaltje Amerikaansekanonneerbootpolitiek. Manuel Amador Guerrero werd de eerste president van Panama, hij regeerde van 20 februari 1904 tot 1 oktober 1908.

De bouw van hetPanamakanaal- met Amerikaans kapitaal - kon daarna van start gaan. Het kanaal en de 16 kilometer brede zone eromheen werd in een verdrag "voor eeuwig" tot Amerikaans eigendom verklaard. Panama ontving in ruil eenmalig 10 miljoen dollar en een jaarlijkse vergoeding van 250.000 dollar.

Het land werd geplaagd door politieke instabiliteit en was feitelijk eenvazalstaatvan deVerenigde Staten. Vanaf 1947 wist 'sterke man' en pro-AmerikaansekolonelJosé Remón de macht naar zich toe te halen. Gedurende 10 jaar wist hij met steun van het leger zijn politieke tegenstanders te verslaan. Onder zijn regeertermijnen - in 1952 won hij de presidentsverkiezing - nam decorruptieaf en nam hij stappen de economische basis van het land te verbeteren. Op 2 januari 1955 werd hij vermoord.

In 1968 greep generaalOmar Torrijosde macht, die hij behield tot hij in 1981 bij een vliegtuigongeluk om het leven kwam; de oorzaak van dat ongeluk is nooit opgehelderd. Torrijos was de architect van deTorrijos-Carter Verdragenwaarin de overdracht van het Amerikaanse beheer van de kanaalzone werd geregeld.

Na hem werdManuel Noriegade sterke man, zonder daadwerkelijk president te worden. Hij gedroeg zich als een dictator en werd van betrokkenheid bij de narcoticahandel beschuldigd. De binnenlandse spanningen liepen sterk op en de economische bedrijvigheid zakte in. In december 1989 verklaarde Noriega deVerenigde Statende oorlog. Dit werd niet erg serieus genomen, maar vier dagen later werd een Amerikaanse militair doodgeschoten door de troepen van Noriega. De VS besloot Noriega uit het zadel te stoten tijdensOperation Just Causewaarna de democratie terugkeerde.

Op 31 december 1999 kreeg Panama volledige soevereiniteit over het Panamakanaal.

Panama is het meest zuidelijk gelegen land van Centraal-Amerika. Ten noorden van het land ligt deCaribische Zee, ten zuiden deGrote Oceaanen deGolf van Panama. Voor beide kusten liggen een aantal eilanden, waaronder deSan Blas-eilanden. Op het smalste punt tussen beide zeeën ligt hetPanamakanaal, die nu de beide Amerika's scheidt. Zo ligt het westelijke deel van Panama in Noord-Amerika en het oostelijke deel in Zuid-Amerika. Staatkundig behoort geheel Panama tot Noord-Amerika (Centraal-Amerika). In het westen grenst Panama aanCosta Rica, de grens is 330 kilometer lang en in het oosten deelt het een 225 kilometer lange grens metColombia. De kustlijn is bijna 2.500 kilometer lang.

Landschap

Over de volledige lengte van het land loopt eenbergkam. Dit vormt tevens eencontinentale divide, ten noorden hiervan stromen de rivieren naar deCaraïbische Zeeen ten zuiden naar deGrote Oceaan. In het grensgebied metCosta Ricaligt hetCordillera de Talamancagebergte. Hier ligt ook deVolcán Barú, met 3.474 meter het hoogste punt van het land. Verder naar het oosten worden de bergen lager en verandert de naam inSerranía de Tabasará. In dit lagere gedeelte ligt ook hetPanamakanaal. De hele door vulkanen gevormde bergrug tussen Costa Rica en het kanaal wordt ook welCordillera Centralgenoemd. Aan de andere kant van het kanaal worden de bergen weer hoger. De kustgebieden zijn veelal vlak.

Cordillera de Talamanca met in het midden deCerro Chirripó.

Rivieren

Het land telt ongeveer 500 rivieren, waarvan er zo’n 300 uitmonden in deGrote Oceaan.Er zijn maar een paar rivieren bevaarbaar zoals deChagres, die grotendeels is opgegaan in hetPanamakanaal, en deTuiro. Deze laatste stroomt in de meest oostelijke provincieDarién. DeChagrestelt tweedammenen is een belangrijke bron van waterkracht voor het land. DeChepospeelt ook een belangrijke rol in de elektriciteitsvoorziening van het land. Dewaterkrachtcentralein de Bayano dam werd in 1976 in deze rivier aangelegd.

Bevolking

Bevolkingsgroei Panama tussen 1960 en 2010

Ten tijde van de ontdekking van Panama door de Spanjaarden waren er drie grote bevolkingsgroepen, deKuna, Guaymí en Chocó. De Kuna woonden in het midden van het land, de Guaymí in het westen tegen de grens vanCosta Ricaen de Chocó tenslotte aan de grens vanColombiaaan de kust met de Grote Oceaan. Alle drie groepen leefden van de landbouw, er waren gemeenschapelijke gronden die gezamenlijk werden bebouwd. Verder leefden zij van visserij en de jacht.

In 1960 telde Panama ruim 1 miljoen inwoners en in de decennia daarna is dit aantal gestaag gegroeid naar circa 3,5 miljoen in 2010. Hiervan woont ongeveer 75% in de steden, en 25% in de hoofdstadPanama-Stad. De gemiddelde levensverwachting van een Panamees is 75 jaar.

Klimaat

Panama heeft een tropisch, zeer vochtig klimaat, met eendroge periodetussenjanuarienmei. In de regenperiode regent het gemiddeld 20 dagen per maand en de hoeveelheden zijn groot. In Nederland valt gemiddeld zo'n 600 à 700 millimeter neerslag per jaar, maar in Panama ligt het gemiddeld driemaal zo hoog. De temperatuur varieert weinig over de seizoenen en ligt gemiddeld rond de 23°C. In het oosten van het land valt de meeste neerslag en hier zijn uitgebreidetropische bossen.

Weergemiddelden voor Panama-Stad
Maand jan feb mrt apr mei jun jul aug sep okt nov dec Jaar
Gemiddelde temperatuur (°C) 22 22 23 23 24 24 23 24 24 23 23 23 23
Neerslag(mm) 48 25 10 63 239 180 199 216 200 305 268 151 1.904


Reacties

{{ reactie.poster_name }}

Reageer

Laat een reactie achter!

De volgende fout is opgetreden
  • {{ error }}
{{ reactieForm.errorMessage }}
Je reactie is opgeslagen!